Trong thế giới nội thất gỗ tự nhiên cao cấp, gỗ gụ luôn là cái tên được nhắc đến với sự tôn trọng và ngưỡng mộ. Nhưng không phải ai cũng hiểu rõ gỗ gụ thuộc nhóm mấy, liệu có phải là gỗ quý hiếm, có được khai thác hợp pháp tại Việt Nam hay không. Bài viết dưới đây từ Đồ Gỗ Hòa Phát sẽ giúp bạn làm rõ tất cả những vấn đề đó — không chỉ để biết mà còn để hiểu sâu hơn trước khi quyết định chọn mua.
Gỗ gụ là gì? Đặc điểm nổi bật của gỗ gụ
Gỗ gụ là gì?
Gỗ gụ là loại gỗ quý có tên khoa học là Sindora tonkinensis, thuộc họ Đậu (Fabaceae), phân bố chủ yếu ở khu vực Đông Nam Á như Việt Nam, Lào và Campuchia. Ở Việt Nam, gỗ gụ còn được gọi bằng nhiều cái tên dân gian như gụ mật, gụ lau, tùy theo đặc điểm vân gỗ và vùng trồng.
Đặc điểm sinh học và vật lý của gỗ gụ
Gỗ gụ có thớ gỗ mịn, vân gỗ thẳng hoặc xoắn nhẹ, nổi rõ hình núi, hình mây hoặc xoáy nước rất đẹp. Màu gỗ tự nhiên là vàng nâu, càng để lâu càng xuống màu nâu đỏ sẫm bóng như gỗ mun. Gỗ gụ có mùi thơm nhẹ, dễ chịu, không gây kích ứng – đặc điểm hiếm có ở các dòng gỗ cứng.
Gỗ gụ nặng, cứng, chịu lực tốt, rất ít bị mối mọt hay cong vênh. Đây chính là lý do tại sao từ xa xưa, các cụ nhà ta đã chọn gỗ gụ để làm sập gụ tủ chè, bàn thờ, hoành phi câu đối… những món nội thất mang tính truyền đời.
Gỗ gụ thuộc nhóm mấy theo phân loại của Việt Nam?
Phân loại nhóm gỗ ở Việt Nam hiện nay
Tại Việt Nam, gỗ được phân loại thành 8 nhóm theo Thông tư số 35/2017/TT-BNNPTNT, dựa trên tính chất sinh học, độ bền, quý hiếm và khả năng tái sinh. Trong đó:
- Nhóm I: Các loại gỗ quý hiếm, có giá trị cao, ít tái sinh, thường được dùng cho mục đích mỹ nghệ, tượng thờ, nội thất cao cấp.
- Nhóm II – VIII: Giảm dần theo mức độ quý hiếm và độ bền.
Gỗ gụ thuộc nhóm mấy?
Theo bảng phân loại chính thức, gỗ gụ thuộc Nhóm I – nhóm gỗ quý hiếm của Việt Nam. Điều này đồng nghĩa với việc gỗ gụ có giá trị cao cả về mặt kinh tế lẫn giá trị văn hóa – lịch sử.
Các tên gọi như gụ mật, gụ lau đều là các loài thuộc chi Sindora, cùng nằm trong nhóm I, được Nhà nước xếp vào danh mục gỗ quý cần bảo tồn.
Dẫn chứng: Theo phụ lục của Thông tư 35/2017, Sindora tonkinensis – gỗ gụ – nằm ở vị trí đầu tiên trong danh sách nhóm I, bên cạnh các loại như gỗ trắc (Dalbergia cochinchinensis), gỗ pơ mu, và gỗ sến mật.
Gỗ gụ có thể khai thác ở Việt Nam không?
Gỗ gụ có bị cấm khai thác không?
Hiện nay, gỗ gụ tự nhiên trong rừng Việt Nam thuộc diện hạn chế khai thác, đặc biệt là ở những khu vực rừng nguyên sinh như Quảng Bình, Nghệ An, Quảng Trị. Nếu muốn khai thác, bắt buộc phải có giấy phép của cơ quan Kiểm lâm, đồng thời thực hiện đúng quy định về trồng – chăm sóc – tái tạo rừng.
Tuy nhiên, gỗ gụ trồng trong rừng sản xuất hoặc nhập khẩu hợp pháp thì hoàn toàn được phép sử dụng thương mại. Thị trường hiện nay phổ biến loại gỗ gụ Lào, gụ Campuchia, hoặc gụ lai trồng tại Việt Nam – có chất lượng ổn định và phù hợp làm nội thất cao cấp.
Khu vực phân bố gỗ gụ tại Việt Nam
Trước đây, rừng gụ phân bố rải rác ở các tỉnh miền Trung như:
- Rừng Phong Nha – Kẻ Bàng (Quảng Bình)
- Vườn Quốc gia Pù Mát (Nghệ An)
- Rừng Đắk Lắk, Kontum
Tuy nhiên, do khai thác tràn lan trong nhiều thập kỷ, hiện tại gỗ gụ tự nhiên gần như cạn kiệt, chủ yếu là cây cổ thụ được bảo vệ nghiêm ngặt.
Gỗ gụ có quý không? So với các loại gỗ cao cấp khác thì thế nào?
Không ngoa khi nói rằng gỗ gụ là một trong những loại gỗ quý hàng đầu Việt Nam, sánh ngang với gỗ hương, trắc, cẩm lai. Gỗ gụ quý bởi vì:
- Màu sắc đẹp, càng dùng càng bóng
- Vân gỗ sang trọng, không cần sơn vẫn nổi bật
- Độ bền hàng trăm năm – khó có loại gỗ nào sánh được
- Dễ chạm khắc, phù hợp cho phong cách cổ truyền lẫn tân cổ điển
Giá trị của gỗ gụ thường cao hơn gỗ sồi, xoan đào, và chỉ thấp hơn gỗ trắc hoặc cẩm lai trong một số trường hợp đặc biệt. Đặc biệt, gỗ gụ còn có giá trị sưu tầm – điều hiếm thấy ở dòng gỗ thương mại hiện đại.
Lời khuyên khi chọn mua nội thất từ gỗ gụ
- Nên chọn gỗ gụ nguyên khối, màu nâu mật, vân gỗ đều – tránh hàng ép, gỗ pha trộn.
- Kiểm tra kỹ mùi thơm và trọng lượng – gỗ gụ thật thường nặng và có mùi dễ chịu đặc trưng.
- Ưu tiên mua từ các đơn vị uy tín, có xưởng sản xuất – như Đồ Gỗ Hòa Phát, nơi trực tiếp gia công sản phẩm từ gỗ gụ tự nhiên chất lượng cao.
Gỗ gụ không chỉ là loại gỗ quý trong danh sách nhóm I của Việt Nam, mà còn là bản sắc văn hóa trong từng thớ gỗ. Tuy nhiên, trước tình trạng khan hiếm tài nguyên tự nhiên, việc sử dụng gỗ gụ trồng hoặc nhập khẩu hợp pháp là lựa chọn văn minh và bền vững.
Nếu bạn đang tìm kiếm những sản phẩm nội thất từ gỗ gụ vừa đẹp – vừa bền – vừa chuẩn mực, hãy đến với Đồ Gỗ Hòa Phát – nơi hội tụ tinh hoa gỗ tự nhiên truyền thống, kết hợp công nghệ sản xuất hiện đại.
Xem thêm